Petra is verzorgende-IG in de thuiszorg en komt al jarenlang bij meneer Vriens over de vloer. Meneer Vriens is punctueel en welbespraakt: in de avond dekt hij de tafel alvast voor het ontbijt en hij praat graag over het nieuws. De laatste tijd dekt hij de tafel maar half en tijdens de kletspraatjes in de badkamer kan hij soms niet op woorden komen. Dit valt Petra op. Ze wil hierover rapporteren in het zorgdossier. De afspraak is dat signalen van dementie ook besproken worden met de wijkverpleegkundige. Maar Petra twijfelt of het wel signalen van dementie zijn..
De casus van Petra komt in de praktijk regelmatig voor: de zorgmedewerker ziet, hoort of ervaart iets, maar weet niet zeker of de symptomen horen bij een bepaalde ziekte of aandoening. Zorgmedewerkers kunnen een belangrijke bijdrage leveren aan een tijdige diagnose in deze persoonsgerichte zorg. Ze hebben daarvoor actuele kennis nodig. Die kennis kunnen zij opdoen en up-to-date houden via werkplekleren. In het geval van Petra is het belangrijk dat deze informatie snel en makkelijk te vinden is. Maar hoe kun je als werkgever dat faciliteren? En wat houdt werkplekleren eigenlijk in?
Wat houdt werkplekleren in?
Werkplekleren vindt plaats tijdens of na werktijd en is gericht op het uitbreiden en/of actueel houden van de kennis en vaardigheden van de medewerker. Werkplekleren is van alle tijden: vroeger werd iemand geschoold door een leermeester en bleven de uit te voeren handelingen lang hetzelfde. Vandaag de dag maken innovaties het noodzakelijk om werkplekleren te faciliteren en te stimuleren. Alleen met werkplekleren ontwikkelt en behoudt de werknemer de juiste handvatten om effectieve en kwalitatieve zorg te kunnen blijven leveren op de werkplek.
De zorg staat niet stil
Zorgmedewerkers in de VVT besteden ongeveer 80% van hun werktijd aan praktisch handelen. Dat praktisch handelen is onderhevig aan ontwikkelingen die spelen in de maatschappij, technologie en de zorg zelf. Denk aan meldcodes voor huiselijk geweld die aangepast worden, het gebruiken van nieuwe zorghulpmiddelen en gewijzigde regelgeving voor medicatieveiligheid. En binnen zorgorganisaties kunnen beleidswijzigingen en innovaties zorgen voor nieuwe manieren van werken. In de zorg worden e-learnings vaak ingezet om werkplekleren te faciliteren. Die bieden namelijk de mogelijkheid om zorg professionals grootschalig en relatief snel bij te scholen en te ondersteunen. Het ontwikkelen van e-learnings is echter complex en het doorlopen van zo’n e-learning kost de medewerker veel tijd. Daarnaast wordt er soms gewerkt met klassikale trainingen. In een branche waar men tijd tekort komt, is dat niet altijd wenselijk.
Performance support
Performance support is een onderdeel van werkplekleren: het faciliteren van leren op de werkvloer waardoor het werk meteen of beter uitgevoerd kan worden. Geeft de tillift een foutmelding? Dan heeft de medewerker direct kennis nodig over hoe het probleem opgelost kan worden. Performance support is op dat moment nodig om de tillift weer aan het werk te krijgen. In dit geval kan de helpdesk van de leverancier gebeld worden, maar die is alleen tijdens kantooruren bereikbaar. En vaak is snel een antwoord krijgen op een vraag op die manier niet mogelijk.
Professionele ontwikkeling - de medewerker staat centraal
Welke performance support nodig is, hangt af van ontwikkelingen op de werkvloer en de leerbehoefte van de medewerker. In een woonzorgcentrum wordt performance support anders vormgegeven dan in de thuiszorg. De hulp in de huishouding werkt bijvoorbeeld intramuraal met andere producten en protocollen dan in de thuiszorg, waar gewerkt wordt met de middelen die de cliënt in huis heeft. Nieuwe kennis, kennisdeling en performance support afgestemd op de behoeften van de medewerker aanbieden is lastig als je werkplekleren aanbiedt middels (complexe) e-learning. Maar wat werkt dan wel?
Werkplekleren met microlearning in de dagelijkse praktijk
Werkplekleren is dus hard nodig. Maar zoals het nu vaak gebeurt - met e-learnings en in sommige gevallen klassikaal - is niet effectief. De oplossing is het werken met microlearnings. Microlearning is het aanbieden van korte leermodules in bijvoorbeeld een app op een smartphone. De medewerker kan in gemiddeld 3 - 7 minuten een module doorlopen over een onderwerp dat aansluit op de leerbehoefte. Verschillen de leerbehoeften tussen groepen of individuen? Bij microlearning is dat geen probleem. De modules kunnen bijvoorbeeld gaan over het signaleren van dementie, het werken met de tillift of het verzorgen van een ileostoma. De werknemer kan zelf kiezen welke modules hij of zij wil doorlopen en op wil reflecteren.
Voorbeelden van microlearning in de zorg en thuiszorg
Daarnaast kan microlearning gebruikt worden als mensgericht sturingsinstrument door het management en de staf. Iedere zorgprofessional kan feedback geven via de app in zogenaamde ‘feedbackmodules’. Of wat dacht je van het inzetten van een ‘werkgelukmodule’? Medewerkers kunnen regelmatig inchecken en laten weten hoe hun week verlopen is of stemmen over teamuitjes en andere activiteiten. De input van medewerkers kan door het management en staf gebruikt worden om gericht sturing te geven aan processen binnen de organisatie en bij het opleiden en aantrekken van nieuwe collega's. Het management en de staf kunnen andersoms ook informatie in de app zetten. Wordt er gebruik gemaakt van een nieuwe waszak of is de tillift gerepareerd? Medewerkers worden via de app hiervan makkelijk en snel op de hoogte gebracht.
Continu leren met microlearning is makkelijk, snel en leuk
In onze app Primio bieden wij microlearning op een toegankelijke en effectieve manier aan. De theorie - die eerst teruggebracht wordt naar de kern van de boodschap - wordt verwerkt in korte leermodules die bestaan uit theoriekaartjes, vragenkaartjes (quizzen, afbeeldingenkaartjes, sorteervragen, etc.) en visualisaties zoals video’s, afbeeldingen en audiofragmenten. De medewerker doorloopt de modules op het moment dat het hem of haar uitkomt. Dit kan tijdens het werk zijn om een probleem op te lossen, maar ook tijdens een ‘verloren kwartiertje’ in de bus. Door verschillende modules aan te bieden, kan de medewerker ook zelf bepalen wat hij of zij wil leren.
Microlearning is naast effectief bovenal leuk. Didactische variatie is mogelijk dankzij de verschillende kaartjes en visualisaties en die stimuleren effectief het leerproces. Daarnaast kan het leren altijd en overal plaatsvinden. Een laptop erbij pakken en omslachtig inloggen is niet nodig: de app wordt gedownload op de telefoon en na registratie kan de app altijd meteen geopend worden. Pushnotificaties helpen bij het aanmoedigen van gespreid leren, omdat hiermee de medewerker herinnerd kan worden aan het doorlopen van een (nieuwe) module. En toetsen kan gefaciliteerd worden via verschillende soorten quizzen zodat kennis actief blijft.
Microlearning met Primio
Primio is dé microlearningexpert voor de zorg. Wij creëren samen met de opdrachtgever leermodules die echt kort maar krachtig zijn. Daarbij worden medewerkers gedurende het ontwikkel- en implementatieproces intensief betrokken, zodat de modules daadwerkelijk aansluiten bij wat zij nodig hebben. Meer weten over wat Primio voor jouw zorgorganisatie kan betekenen? Neem contact op met Christiaan Uythoven (Telefoon / Email).
